شکوائیه
شکواییه چیست؟
مبنای تنظیم شکواییه تا حدودی با دادخواست مشابهت دارد. دادخواست در دعاوی حقوقی موضوعیت داشته اما شکواییه در امور کیفری. از این رو در جرایمی که جنبه خصوصی دارد تعقیب شروع نمی شود مگر با شکایت شخصی که متضرر از جرم بوده، به عبارتی در برخی جرایم به مانند توهین، شروع به تعقیب و رسیدگی منوط به طرح شکایت یا همان تنظیم شکواییه توسط شاکی می باشد. ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری در باب شکایت و تنظیم آن بیان میدارد، شاکی یا مدعی خصوصی میتواند شخصا یا توسط وکیل شکایت کند. از این رو این امکان برای اشخاص وجود دارد در امور کیفری و تنظیم شکایت از وکیل پایه یک دادگستری استفاده نمایند.
قسمت های مختلف شکواییه
- مشخصات شاکی
شکایت از طرف کسی پذیرفته می باشدکه به طور مستقیم از جرم متضرر گردیده است. لیکن در بعضی موارد به دلیل محجور بودن(صغیر، مجنون و سفیه)، قانون گذار امکان طرح شکایت از طرف ولی، قیم و یا دربرخی موارد، توسط دادستان و یا سازمان های مردم نهاد را داده است.
- موضوع شکایت، تاریخ و محل وقوع جرم
نیازی نمی باشد که شاکی، عنوان مجرمانه را در شکواییه ذکر نماید. از این رو، همین که موضوع و شرحی از جرم واقع شده را گزارش نماید برای شروع به تعقیب، کفایت می کند.
- ضرر و زیان وارده به مدعی(شاکی) و خواسته مورد مطالبه وی
گاهی برخی جرایم برای شاکی، موجب خسارت های مادی و معنوی می باشد. برای نمونه در جرم کلاهبرداری، مالی از شخص برده می شود و یا در جرم توهین به لحاظ معنوی، شخص دچار آسیب روحی می گردد.
- ادله وقوع جرم، اسامی، مشخصات و نشانی شهود و مطلعان در صورت امکان
در جریان باشید نمی توان بدون دلیل، شخصی را متهم به جرمی، نمود. همواره پیش می آید جرمی واقع می شود ولی دلیلی برای اثبات آن وجود ندارد. از این رو چنان چه بدون مدرک، شخصی را در مظان اتهامی قرار دهید ممکن است علیه شما تحت عنوان افترا شکایت نماید.
- مشخصات و نشانی مشتکی عنه یا مظنون در صورت امکان
گاهی پیش می آید افراد نمی توانند هویت متهم یا مرتکب جرم را تعیین نمایند از این رو ارایه مشخصات و جزییاتی که مقام قضایی را به سمت متهم هدایت نماید کافی می باشد.
نکات تنظیم شکواییه
- در جریان باشید ذکر عنوان مجرمانه در شکواییه ضروری نمی باشد لیکن اگر عنوانی را در شکواییه قید نمودید، مقام قضایی نمی تواند فراتر از عنوان اعلامی تحقیق و تعقیب نماید. از این رو به وقت تنظیم شکواییه، تنها به توصیف و شرح عمل مجرمانه اکتفا نمایید.
- در حال حاضر، شکواییه به مانند دادخواست، نیز بایستی در دفتر خدمات قضایی ثبت گردد و بعد از ارجاع به مرجع قضایی، مقام تحقیق(دادستان، دادیارو بازپرس)، دستور تحقیق و پیگیری را به ضابطین دادگستری از جمله مامورین انتظامی می دهد.
